Kleszcze to malutkie pajęczaki – pasożyty, które żywią się krwią zwierząt i ludzi. Występują najliczniej na łąkach i w lasach, choć można je spotkać także w parku czy na trawniku przed blokiem. Ukąszenie kleszczy jest niebezpieczne, ponieważ przenoszą one kilka poważnych chorób. Dla psów groźna jest przede wszystkim babeszjoza.
Kleszcz u psa – jak go rozpoznać?
Kleszcze żerują od wiosny do jesieni, w okresie zimowym nie giną, ale pozostają w stanie hibernacji. Mogą przetrwać bardzo długo bez pożywienia. Uczepione spodniej części liści traw, drzew i krzewów czekają wiele tygodni, a czasem nawet miesięcy na swoją ofiarę. Kiedy już zaatakują, trudno je zauważyć w gęstym psim futrze, ponieważ mają zaledwie kilka milimetrów. Jak zauważyć kleszcza u psa? Warto podczas codziennego szczotkowania sierści sprawdzać, czy czasem w skórę czworonoga nie jest wczepiony niepożądany gość. Kluczem do skutecznego zapobiegania chorobom odkleszczowym jest regularne stosowanie właściwych kropli aplikowanych na skórę, tabletek doustnych lub założenie specjalnej obroży przeciwkleszczowej. Najlepszy sposób doradzi lekarz weterynarii.
Usunięcie kleszcza u psa
Co zrobić, gdy widzimy kleszcza na skórze psa? Musimy go jak najszybciej usunąć. Kleszcze mają specjalny aparat gębowy, którym przyczepiają się do skóry, tak żeby skutecznie pobierać swój pokarm – krew. Dlatego nie wolno kleszcza wyrywać. Trzeba go wykręcić za pomocą pęsety (w dowolną stronę). Uchwyć pewnie ciało pasożyta, tuż przy skórze i delikatnie kręcąc wyciągnij. Pamiętaj, aby niczym nie smarować zaatakowanego miejsca przed usunięciem kleszcza. Nie tylko nie pomoże to w zabiegu, ale wręcz może go utrudnić, a pozostawienie części pajęczaka w skórze może być przyczyną nieprzyjemnych powikłań. Kiedy już uporasz się z pasożytem, zdezynfekuj miejsce ukąszenia. Stale obserwuj swojego psa, żeby w porę zauważyć objawy ewentualnych chorób.
- Kleszczy wczepionych w skórę nigdy nie wolno niczym smarować, ponieważ zwiększa to ryzyko przeniesienia choroby odkleszczowej.
- Kleszcza nie należy wyrywać czy też wyciągać z ciała psa, ale wykręcać zdecydowanym, ale delikatnym ruchem.
- Jeśli w skórze psa pozostanie jakaś część kleszcza, należy się jak najszybciej udać do lekarza weterynarii.
- Po usunięciu kleszcza trzeba uważnie obserwować czworonoga, aby nie przeoczyć objawów żadnej choroby odkleszczowej.
Co na kleszcze dla psa?
Na rynku dostępnych jest wiele preparatów zabezpieczających psy przed kleszczami. Lekarz weterynarii Małgorzata Głowacka podkreśla jednak: „Żaden z nich nie chroni w 100% przed wczepieniem się pasożyta. Preparaty te powodują śmierć kleszcza w ciągu 48 godzin od wczepienia się i zdecydowanie zmniejszają ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi przez te pasożyty.”
Do środków zabezpieczających psa przed kleszczami należą obroże, krople do stosowania na skórę zwierzęcia (preparaty typu spot-on), aerozole oraz tabletki doustne. Bardzo ważne jest regularne stosowanie wybranych preparatów i to nie tylko w okresie największego zagrożenia, czyli od wiosny do jesieni, ale przez cały rok. Istotne jest również, aby używać ich zgodnie z instrukcją przedstawioną przez producenta na ulotce i ściśle według zaleceń lekarza weterynarii, pod którego opieką znajduje się nasz psi przyjaciel.
Niezależnie od rodzaju zastosowanego zabezpieczenia, skórę psa należy regularnie przeglądać pod kątem obecności pasożytów – zwłaszcza kiedy spacerujemy z naszym ulubieńcem po parkach, łąkach czy lasach. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na sierść i skórę psów długowłosych.
Choroby przenoszone przez kleszcze
Najczęstszym objawem chorób przenoszonych przez kleszcze jest wysoka gorączka. Występuje zarówno przy babeszjozie, jak i boreliozie. Pies jest wtedy apatyczny, nie ma apetytu, czasem może wymiotować. Inne objawy pojawiają się później.
W przypadku babeszjozy będzie to ciemne zabarwienie moczu i zażółcenie błon śluzowych (żółtaczka). Jeśli Twój ulubieniec ma problemy z bieganiem, a nawet chodzeniem, jego stawy są opuchnięte, ma także powiększone węzły chłonne i nawracającą gorączkę, może być chory na boreliozę. Profilaktyka chorób odkleszczowych polega na stosowaniu preparatów odstraszających i pasożytobójczych.
- Babeszjoza (inaczej piroplazmoza) jest niebezpieczną chorobą przenoszoną przez kleszcze.
- Babeszjozę wywołują pierwotniaki z rodzaju Babesia.
- Choroba występuje w różnych odmianach – w zależności od rejonu świata oraz bytujących na danym terenie kleszczy i przenoszonych przez nie gatunków pierwotniaków.
- Nieleczona babeszjoza może prowadzić do śmierci psa.
- Jeśli zaobserwujesz u swojego pupila niepokojące objawy, natychmiast udaj się do lekarza weterynarii.
- Zawsze zabezpieczaj swojego pupila. Chroń go przed kleszczami, które mogą przenosić wiele różnych chorób.
Jak wspomnieliśmy, jedną z najczęściej występujących chorób przenoszonych przez kleszcze jest babeszjoza zwana inaczej piroplazmozą. Wywołują ją pierwotniaki z rodzaju Babesia, które po wniknięciu do organizmu psa żyją we krwi i zarażają wyłącznie czerwone krwinki (erytrocyty), powodując ich rozpad. Skupmy się przez chwilę na przyczynach, objawach i występowaniu babeszjozy u psów.
Przyczyny babeszjozy
Poszczególne gatunki pierwotniaków z rodzaju Babesia są przenoszone przez różne gatunki kleszczy, które bytują w innych częściach świata. To właśnie dlatego spotyka się odmienne typy choroby. Przyczyną babeszjozy psów w Polsce jest pierwotniak Babesia canis, przenoszony przez kleszcze z gatunku Dermacentor reticulatus oraz Ixodes ricinus.
W ostatnich latach można zaobserwować rozprzestrzenianie się choroby na terenie całego kraju, dlatego ryzyko zachorowania istnieje w każdym województwie. Z tego powodu niezbędne jest zabezpieczanie psów przed kleszczami i regularne przeglądanie ich skóry i sierści.
Przebieg babeszjozy
Babeszjoza może mieć przebieg ostry lub przewlekły. Najczęściej objawia się:
- wysoką gorączką,
- sennością,
- osłabieniem,
- brakiem apetytu,
- wymiotami i żółtaczką.
Należy obserwować psa, ponieważ w niektórych przypadkach może pojawić się charakterystyczne, podobne do herbaty, zabarwienie moczu („rdzawy mocz”).
Pozostawienie psa bez leczenia może spowodować bardzo ciężki przebieg babeszjozy. Może dojść do żółtaczki, wstrząsu i śmierci na skutek niewydolności nerek. Zdarza się, że w niektórych przypadkach spotyka się nietypowy przebieg piroplazmozy: z zaburzeniami neurologicznymi, ruchowymi, problemami ze strony układu pokarmowego i zaburzeniami widzenia. Mogą też występować krwotoki.
Przebieg przewlekły babeszjozy charakteryzują:
- apatia,
- nawracająca gorączka,
- zapalenie mięśni i stawów.
W każdym przypadku, gdy zaobserwujemy u naszego pupila niepokojące objawy, należy jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii, który zbada psa, przeprowadzi odpowiednie dodatkowe testy (np. badanie krwi) i zastosuje właściwe leczenie. W przeciwnym razie pies jest narażony na śmiertelne niebezpieczeństwo. Sprawdź więcej informacji o zdrowiu swojego przyjaciela w artykule Najważniejsze informacje o wściekliźnie u psa.
