Poznanie psich zachowań, związanych m.in. z ich żywieniem, pozwala na budowanie pozytywnej więzi między człowiekiem i zwierzęciem, a także pomaga w prawidłowym doborze pokarmu dla pupila. Psy są gatunkiem o bardzo dużej różnorodności budowy i wielkości, co powoduje, że nie można stosować żadnych uogólnień, a wachlarz możliwych zachowań jest bardzo szeroki.
- Pies może warczeć na potencjalnych intruzów podczas jedzenia. Jest to naturalne zachowanie, jednak warto wypracować wzajemne zaufanie między opiekunami i pupilem, by uniknąć ryzykownych sytuacji.
- Dziko żyjące psowate rywalizują o pożywienie, dlatego większość psów ma zwyczaj szybkiego zjadania dostępnego pokarmu.
- Biorąc pod uwagę to, ile razy dziennie karmić psa, optymalny sposób polega na podawaniu 2-3 porcji pokarmu na dobę w zależności od wielkości rasy.
- Dla większości psów decydujące w wyborze pokarmu są: zapach, smak, wygląd i tekstura pożywienia. Dodatkowo zwierzęta kierują się doświadczeniem.
- Poznanie naturalnych zachowań psów w obszarze żywienia jest ważnym elementem budowania pozytywnej relacji opiekuna ze zwierzęciem. Pozwala na uniknięcie rozczarowań i wzajemnych frustracji oraz na dobór pokarmu, który spełni wszystkie potrzeby czworonoga.
- Mówiąc o zachowaniach żywieniowych, należy pamiętać, że w przypadku psów – ze względu na niespotykaną u innych gatunków zwierząt różnorodność budowy i wielkości oraz potrzeb pokarmowych – nie możemy stosować uogólnień. Wystarczy porównać chihuahuę lub Yorkshire terriera z dogiem niemieckim.
Rywalizacja psów o pokarm
Psy – w świetle najnowszych badań – nie są bezpośrednimi potomkami wilków, lecz wywodzą się od wspólnego przodka. Więcej o tym przeczytasz w artykule Ewolucja i udomowienie psa a dieta. Nie jest do końca jasne, jakie prawa rządziły stadem dziko żyjących psowatych i ile z tych zachowań zostało odziedziczonych przez psy. Co ciekawe, teorie dominacji i hierarchii opartej na agresji zostały obalone – warto o tym pamiętać, posądzając niesłusznie swojego pupila o chęć zdominowania opiekuna.
Niezależnie od reguł rządzących stadem, życie w grupie rodzi konkurencję, między innymi o pokarm. Z tego powodu możemy czasami zaobserwować u naszych pupili pewne zachowania, które są wynikiem tych pierwotnych instynktów. Z punktu widzenia behawiorystyki naturalnym, choć niepożądanym zjawiskiem jest to, że pies, który ma w misce jedzenie, może warczeć na potencjalnych intruzów, za których uważa zbliżających się ludzi czy inne zwierzęta.
Można oczywiście nie przeszkadzać czworonogowi w posiłku, ale lepszym rozwiązaniem jest wypracowanie wzajemnego zaufania między pupilem a opiekunami. Dzięki temu pies nie będzie czuł się zagrożony, a my unikniemy potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. Innym zachowaniem związanym z rywalizacją o pokarm jest szybkie zjadanie jak największych ilości pożywienia. To zjawisko występuje u wielu psów, ale może być nasilone w różnym stopniu, zarówno u poszczególnych ras, jak i konkretnych osobników.
Zwierzęta, które wykazują tendencję do zjadania „na zapas”, nie powinny mieć swobodnego dostępu do pokarmu, gdyż są w ten sposób narażane na rozwój nadwagi i otyłości. Niektóre psy mają także silny instynkt poszukiwania pokarmu, czego efektem może być częstsze zjadanie śmieci mogące powodować różne choroby przewodu pokarmowego i nie tylko.
Żywienie – ile razy dziennie karmić psa?
Psy są z natury przystosowane do stosunkowo rzadkich, ale bardziej obfitych posiłków. Pośrednio wiąże się to z konkurencją w stadzie, a także faktem, że dzikie psowate w naturalnych warunkach polują z różną częstotliwością na większe zdobycze, czyli jedzą większe posiłki stosunkowo rzadko. Ile razy dziennie karmić psa?
Optymalnym sposobem żywienia psa jest podawanie dwóch – trzech posiłków dziennie o stałych porach. Warto pamiętać, że psy ras dużych i olbrzymich powinno się karmić trzy razy dziennie – aby nie obciążać nadmiernie ich przewodów pokarmowych i nie zwiększać ryzyka wystąpienia rozszerzenia oraz skrętu żołądka.
Co psy lubią najbardziej?
Dla większości psów decydujące w wyborze pokarmu są: zapach, smak, wygląd i tekstura pożywienia. Szczególne znaczenie ma zmysł węchu, dlatego czworonogi chętniej jedzą pożywienie o intensywnej woni. Zbadano także, w jaki sposób psy dokonują wyboru pokarmu pod względem zawartości makroskładników.
Okazało się, że najczęściej i niezależnie od rasy zwierzęta decydowały się na takie pożywienie, które dostarczało średnio 30:63:7% energii odpowiednio z białka, tłuszczu i węglowodanów. Dlatego właśnie producenci karm pełnoporcjowych wykorzystują tę wiedzę, opracowując receptury tak, aby spełniały one założenia optymalnych profili metabolicznych. W ten sposób wszystkie potrzeby żywieniowe i preferencje psów zostają zaspokojone.
Ciekawy jest fakt, że psy podczas wybierania pokarmu kierują się także doświadczeniem.
Możemy rozróżnić kilka odrębnych zjawisk jak:
- efekt nowości,
- neofobię,
- awersję wywołaną pojedynczym doświadczeniem.
Efekt nowości polega na zwiększonej preferencji nowej dla czworonoga karmy. Nie oznacza to jednak, że psy wymagają urozmaiconej diety. Wręcz przeciwnie – jedynie pokarm o stałym składzie gwarantuje komfort trawienny i zapobiega niepożądanym reakcjom ze strony przewodu pokarmowego.
Przeciwieństwem efektu nowości jest neofobia, czyli odmowa przyjęcia pożywienia, którego zwierzę w przeszłości nie jadło. Neofobia u psa stanowi pewnego rodzaju mechanizm obronny, chroniący przed potencjalnie szkodliwym jedzeniem.
Z kolei zjawisko awersji wywołanej pojedynczym doświadczeniem polega na odrzuceniu pokarmu ze względu na negatywne doświadczenie w przeszłości, np. zachorowanie po zjedzeniu konkretnego rodzaju pokarmu.
Powyżej przedstawiliśmy zaledwie niewielką część niezwykle złożonego zagadnienia, jakim są zachowania żywieniowe psów. Właściwe jego zrozumienie, dostosowanie i umiejętne wykorzystywanie przynosi bardzo dobre efekty, czyniąc nasze życie z psami łatwiejszym, a ich życie zdrowszym i szczęśliwszym.
Pies zjada odchody
Koprofagia (zjadanie odchodów) to bardzo powszechne zjawisko. Pies może zjadać zarówno swoje własne odchody, jak i kał innych zwierząt bądź ludzi. Zjadanie odchodów szczeniąt przez matkę jest zjawiskiem naturalnym (w ten sposób m.in. dba o czystość z gnieździe), podobnie jak „kosztowanie” odchodów przez same szczenięta, które dopiero poznają otaczający je świat, wszystkiego chcą dotknąć, powąchać i spróbować.
Poważny problem i niebezpieczeństwo (związane z możliwością kontaktu z bakteriami, grzybami czy pasożytami znajdującymi się w odchodach) pojawiają się wówczas, gdy dorosły pies regularnie zjada napotkane na swojej drodze odchody. Jedna z teorii zakłada, że zjadanie odchodów jest u psów atawizmem, czyli pozostałością po przodkach. W początkach procesu udomowienia dzikie psowate, zjadając kał w pobliżu ludzkich osad, zasilały swa dietę w niestrawione składniki pokarmowe zawarte w odchodach. Ale taki stan rzeczy może mieć wiele różnych przyczyn, jak m.in.:
- stres
- nuda
- niedobór białka
- niedobór witamin (przede wszystkim witamin z grupy B)
- problemy trawienne
- pasożyty
- zaburzenia flory bakteryjnej
W przypadku zaobserwowania problemu w pierwszej kolejności należy udać się do lekarza weterynarii. Jeśli ten wykluczy wszelkie zaburzenia somatyczne, trzeba bliżej przyjrzeć się zachowaniu psa, poświęcić mu czas, zaaranżować szkolenie, aby pies się nie nudził i mógł w konstruktywny sposób spożytkować energię. Jednocześnie warto podać mu np. smakołyki do żucia oraz gryzienia. Aby uniemożliwić psu zjadanie odchodów, w czasie spaceru warto zakładać kaganiec fizjologiczny (o ile pies go toleruje – jeśli nie, należy przeprowadzić szkolenie z tego zakresu) i nie spuszczać pupila ze smyczy. Oczywiście powinno to być jedynie działanie doraźne, bo najważniejsze jest to, aby dotrzeć do źródła problemu. Jeśli mimo zastosowanych metod pies nadal będzie wykazywał chęć i potrzebę zjadania odchodów, trzeba skonsultować się z doświadczonym behawiorystą.
Pies nie chce jeść lub zjada różne przedmioty
Do niepożądanych zachowań żywieniowych psów należą m.in.: zjadanie niejadalnych przedmiotów, obrona pokarmu poprzez np. warczenie lub gryzienie, „żebranie” o pożywienie, niechęć do zjadania oferowanych pokarmów. Niezwykle istotne jest zrozumienie, dlaczego nasz pupil 'źle' się zachowuje. Tylko w ten sposób będzie możliwa poprawa zarówno zachowania psa, jak i relacji pies – opiekun. Aby pies był zdrowy i szczęśliwy, niezbędne jest zaspokojenie jego naturalnych potrzeb.
Najważniejsze potrzeby psa:
- poczucie bezpieczeństwa,
- odpowiednia dawka ruchu,
- towarzystwo,
- właściwe żywienie,
- stymulacja umysłowa.
Brak możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb psa wywołuje frustrację zwierzęcia, która może się objawiać niepożądanymi zachowaniami, także tymi związanymi z żywieniem. Wielu opiekunów psów zmaga się z tym na co dzień. Należą do nich również problemy związane z żywieniem. Niektóre czworonogi mogą np. zjadać niejadalne przedmioty (kamienie, zabawki, patyki itd.), warczeć lub wręcz atakować człowieka albo inne zwierzęta podczas posiłku, „żebrać” o pokarm, czy też wykazywać niechęć do jedzenia.
Bardzo istotne jest zrozumienie, dlaczego nasz pupil tak się zachowuje. Tylko dzięki temu będzie możliwa poprawa zarówno zachowania psa, jak i relacji pies – opiekun, która zazwyczaj w takich sytuacjach jest zaburzona. Przyjrzyjmy się zatem kilku często spotykanym problemom.
Kiedy Twój pupil wykazuje zaburzony apetyt w postaci zjadania niejadalnych przedmiotów, sprawa jest rzeczywiście poważna. Tego rodzaju problem może powodować poważne konsekwencje zdrowotne, a nawet zagrażać życiu zwierzęcia. Jedzenie nieprzeznaczonych do spożycia przedmiotów jest także objawem niektórych chorób. Dlatego, jeśli Twój pupil nagle zaczął się w ten sposób zachowywać, natychmiast skonsultuj się ze specjalistą.
W toku „śledztwa” może się jednak okazać, że przyczyna powyższych problemów jest też całkiem błaha i tym samym dość łatwa do wyeliminowania. Pamiętaj o tym, że psy wykazują naturalną potrzebę żucia i gryzienia, w związku z czym będą dążyły do jej zaspokojenia. Wypróbuj przysmaki Pedigree Dentastix i Jumbone, jeśli Twój pupil wyjątkowo lubi gryźć różne rzeczy.
Pies „żebrze” o jedzenie
Wielu opiekunów psów żali się, że ich pupile nie pozwalają im w spokoju zjeść posiłku. Czworonogi prezentują przy tym całą gamę zachowań – od nieodstępowania człowieka na krok, poprzez wpatrywanie się, trącanie łapą, szczekanie, wycie, aż po agresję. Jedną z podstawowych zasad budowania prawidłowej relacji pies – człowiek jest zaspokojenie potrzeb czworonoga. Dodatkowo nie powinno się podawać pupilowi ludzkiego jedzenia „ze stołu”.
Po pierwsze dlatego, że może mu zaszkodzić, a po drugie – ponieważ pies uczy się, że kiedy „żebrze”, otrzymuje jedzenie. W ten sposób niepożądane zachowanie ulega utrwaleniu. Jeśli potrzeby Twojego psa są zaspokojone i jest on karmiony we właściwy sposób, a mimo wszystko wciąż „żebrze” przy stole, skonsultuj się ze specjalistą.
Pies nie chce jeść
Psy w okresie szczenięcym, podobnie jak dzieci, uczą się nowych smaków. Jeśli są żywione w nieprawidłowy sposób, np. wyłącznie z ręki lub jedynie gotowanym mięsem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że w przyszłości nie będą chciały jeść samodzielnie innych pokarmów. W takiej sytuacji mamy do czynienia z tzw. warunkowaniem smaku.
Pies nie będzie chciał jeść nowych pokarmów, np. karmy gotowej, jeśli nigdy wcześniej nie był nią żywiony. Dzieje się tak, gdyż u psów występuje zjawisko „neofobii”, czyli niechęć do pożywienia, z którym wcześniej się nie spotkały. Nie oznacza to jednak, że pies potrzebuje urozmaiconej diety. Wręcz przeciwnie – jedynie stałe proporcje makroskładników umożliwiają komfort trawienny i zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia biegunek.
Sprawdź, dlaczego pies nie chce jeść:
- Czy Twój pupil wygląda na zwierzę, któremu coś dolega albo którego coś boli podczas jedzenia? Niewykluczone, że Twój pies ma jakiś problem w obrębie jamy ustnej lub gardła, więc zaprowadź go do lekarza weterynarii.
- Czy Twój pies ma wystarczająco dużo ruchu, aby 'wybiegać' to, co zjadł? Jeżeli nie zawsze wychodzi na regularne spacery, czas to zmienić.
- Jeśli pies nie chce jeść, powodem może być ząbkowanie (jeśli to szczeniak). Jeżeli zaczął więcej gryźć, powodem może być ból wywołany ząbkowaniem. Spróbuj pomieszać nieco granulek karmy suchej z jego zwykłą, mokrą karmą i daj szczenięciu bezpieczne zabawki do gryzienia lub smakołyki Pedigree Junior Tubos.
- Czy karma Twojego psa leży już jakiś czas? Prawdopodobnie straciła swój aromat.
- Czy wypróbowujesz nową markę albo nowy smak karmy dla psów? Nagłe zmiany mogą prowadzić do wymiotów albo biegunki, więc zmieniaj karmę stopniowo przez około tydzień.
- Czy Twój pies może zjeść w spokoju? Sprawdź, czy może zjeść w samotności i nie jest w tym czasie niepokojony.
- Do innych możliwych przyczyn niechęci do jedzenia zalicza się zmiany emocjonalne – być może wyjechał jego ulubiony członek rodziny albo w domu pojawiło się nowe zwierzę.
Warczenie psa przy misce i instynkt
Psy odziedziczyły po swoich przodkach instynkt bronienia własnych zasobów, np. terytorium i pokarmu. Takie zjawisko jest naturalne, lecz zdecydowanie niepożądane w codziennym życiu z psem. Kiedy Twój pupil warczy podczas jedzenia, pokazuje zęby lub gryzie w czasie posiłku, oznacza to, że wzajemne zaufanie na linii człowiek – pies jest zachwiane. Warto poradzić się specjalisty, który zaproponuje odpowiednią metodę poprawienia relacji i uporania się z tą kłopotliwą, a czasem wręcz niebezpieczną sytuacją.
Psy uwielbiają dreszczyk emocji towarzyszący polowaniu, więc podczas codziennych zajęć miej oko na koty, dzieci, rowery, samochody i inne psy, jak również zadbaj o trzymanie psa na smyczy w pobliżu miejsc, gdzie odbywa się ruchu uliczny.
Aby utrzymywać psi instynkt łowiecki w ryzach i zapobiec przekształceniu go w nawyk, miej psa pod pełną kontrolą, ilekroć napotykacie nowe rzeczy i nowych ludzi. Trzymaj psa na smyczy albo lince treningowej
ucz go, aby wracał na Twoje zawołanie, nagradzając go, ilekroć tak zrobi. Będzie to wymagało wielu ćwiczeń, ale nagrodą będzie znakomicie wychowany pies – czy to na smyczy, czy spuszczony.
