PEDIGREE PL
Szukaj
Szkolenie Psa

Behawiorysta psi - kim jest i czym się zajmuje?

Caring-for-Dogs-With-Chronic-Kidney-Problems_3_1.jpg

Opieka nad psem to nie tylko dbanie o jego komfort fizyczny - dach nad głową, ciepłe posłanie, pełną miskę. To także troska o jego emocje i zachowania. Zdarza się, że niektóre czworonogi wykazują w tym zakresie problemy. W takim przypadku pomoc niesie psi behawiorysta - kim jest behawiorysta psów, czym się zajmuje i jakie trudności warto z nim skonsultować?

Spis treści:

  1. Kim jest behawiorysta psi?
  2. Behawiorysta psi - konsultacja
  3. Z jakimi czworonogami pracuje psi behawiorysta?
  4. Problematyczne zachowanie psa - na co zwrócić uwagę?

Kim jest behawiorysta psi?

Jeszcze kilkanaście lat temu było niewiele osób, które zajmowały się psią behawiorystyką - analizowaniem ich zachowań, emocji, problemów z przystosowaniem, ale też potrzeb. Do tych ostatnich należą:

  • potrzeba jedzenia;
  • potrzeba komfortu fizycznego i psychicznego;
  • potrzeba zdrowia;
  • potrzeba spokoju emocjonalnego;
  • potrzeba wyrażania naturalnych psich zachowań[1].

To właśnie niezaspokojenie wymienionych wyżej potrzeb często prowadzi do frustracji, która objawia się niepożądanymi zachowaniami czworonoga. Wydaje się jednak, że coraz lepiej rozumiemy te zależności, a świadomość społeczna w tym zakresie wzrasta. Stąd też coraz popularniejszy staje się zawód psiego behawiorysty, którego inaczej określa się zoopsychologiem czy psychologiem zwierzęcym. Jest to specjalista, który łączy wiedzę z wielu dziedzin, w tym między innymi psychologii, medycyny weterynaryjnej, biologii, etologii czy neurofizjologii[1]. Dlaczego jest to istotne? Ponieważ każdy z tych obszarów różni się leżącą u ich podstaw teorią, w odmienny sposób opisuje regulację zachowań i jej poziomy, inaczej nazywa pewne zjawiska i tym samym daje różne perspektywy, które mogą pomóc w pracy ze zwierzętami mającymi problemy natury behawioralnej. 

Zdarza się to nie tylko u psów przebywających  w schroniskach, które często bardzo wiele przeszły i mają trudne doświadczenia, mogące skutkować m.in. nadmierną agresją czy lękiem i wycofaniem. Problemy tego typu mogą dotknąć każdego czworonoga, przy czym w schronisku behawioryści są szczególnie potrzebni, chociaż niestety nie każda placówka ma na to fundusze[1]. Nad czym przede wszystkim pracuje psi behawiorysta w schronisku?

  • Początkowo przeprowadza ocenę behawioralną danego czworonoga, która pozwala rozpoznać jego ewentualne problemy. W pierwszym okresie, kiedy pies przechodzi kwarantannę, behawiorysta psów pracuje także w zakresie prewencji (tego typu kwarantanna zajmuje zwykle 10-14 dni po przyjęciu do schroniska). Jako że jest to szczególnie trudny dla czworonoga okres, przede wszystkim ze względu na stres związany ze zmianą środowiska, ważne jest zbudowanie pierwszych dobrych doświadczeń, na których tworzenie dalszej relacji będzie o wiele prostsze.
  • Obserwacje behawiorysty pozwalają też określić, w jakim boksie może przebywać pies, czy poradzi sobie z innym psim towarzyszem, w jaki sposób należy go wyprowadzać etc.
  • Jeśli dany pies wykazuje szczególne problemy, nie jest od razu kwalifikowany do adopcji. Pod stałą opieką behawiorysty pracuje się nad zmianą jego zachowań - jeśli będą one satysfakcjonujące, można przekazać go pod skrzydła wolontariuszy lub do nowego domu adopcyjnego.
  • Innym zadaniem behawiorysty w schronisku jest szkolenie innych jego pracowników oraz wolontariuszy - by wszyscy mieli wiedzę i umiejętności do jak najlepszego dbania o zwierzęta, a także przygotowywania ich do dalszej drogi, już w stałym domu.
  • Istotna jest także edukacja opiekunów, których psi behawiorysta wspiera również po adopcji. Specjalista pomaga nie tylko w tak podstawowych kwestiach, jak chociażby wybór smyczy, lecz także w znacznie trudniejszych, typu agresja czy lęk separacyjny [1].

Behawiorysta psi - konsultacja

Jak wygląda konsultacja ze specjalistą? Jeśli zauważamy, że nasz ukochany pies boryka się ze specyficznymi problemami - a my razem z nim - nie należy czekać zbyt długo, tylko jak najszybciej poszukać wsparcia. Zaburzenia, które się przedłużają, są znacznie trudniejsze do opanowania niż te, nad którymi zaczniemy pracować od razu.

Już w trakcie wstępnej rozmowy telefonicznej z behawiorystą będziemy musieli pokrótce opisać nasze trudności. Czy jest to na przykład nieumiejętność zachowania czystości w domu? Czy pies jest agresywny? Czy nie umie chodzić na smyczy? Czy nie akceptuje dzieci? Trudności może być naprawdę wiele - co ważne, nie zakładajmy z góry, że są one błahe, nasz pies tak po prostu ma i nie ma co ruszać sprawy. Nieraz są to objawy ogromnego napięcia i frustracji, które kumulują się w naszym ukochanym czworonogu np. z powodu niezaspokojenia jego naturalnych potrzeb. Naszym obowiązkiem, jako opiekunów, jest zapewnić mu wsparcie.

Kolejnym krokiem jest obserwacja psa - może odbyć się na neutralnym gruncie, ale też w warunkach, w których na co dzień nasze zwierzę funkcjonuje. Wiele zależy od specyfiki jego trudności. Druga z wymienionych tu form obserwacji jest o tyle istotna, że często psy w odmiennych warunkach zachowują się całkowicie inaczej niż w swoim codziennym środowisku. Przykład? Pies mieszkający w mieście jest w trakcie spacerów agresywny zarówno do innych psów, jak i ludzi. Jeśli jednak znajduje się na otwartej przestrzeni, potrafi nawiązać pozytywne relacje. Psi behawiorysta powinien zobaczyć obie te reakcje - pozwoli to znacznie lepiej zdiagnozować problem, przekazać opiekunowi wskazówki, pomocne ćwiczenia i kluczowe obszary do pracy na danym etapie. Co ważne, należy mieć świadomość, że tak naprawdę psi behawiorysta zwykle więcej pracuje z opiekunem niż jego psem [1]. Paradoks? Być może, lecz zwróćmy uwagę, że wiele problemów rozpoczyna się od zaburzonej komunikacji. Zrozumienie sygnałów, jakie wysyła czworonożny przyjaciel i nauczenie go tych, które chcemy, aby rozumiał, jest po stronie opiekunów. Pies tego za nas nie zrobi - ciężar (ale i przyjemność!) tego typu pracy spoczywa na naszych barkach.

Czy praca z behawiorystą kończy się na jednym jedynym spotkaniu? Często nie, ponieważ zmiany zachowań zwykle nie są proste i wymagają wielu ćwiczeń, cierpliwości, a także pokory. Obserwacja specjalisty jest ważna dlatego, że pozwala sprawdzić, czy podążamy we właściwym kierunku. Behawiorysta psów sprawdza, czy proces terapii podąża tak, jak należy, a jeśli widzi, że coś jest nie tak, może modyfikować ćwiczenia. Indywidualne podejście to w tym obszarze podstawa!

Z jakimi czworonogami pracuje psi behawiorysta?

Tego typu wsparcia może szukać opiekun każdego psa - młodego, starszego, chorego, zdrowego, lękowego, agresywnego etc. Psi behawiorysta ma za zadanie dopasować do potrzeb psa metody swojej pracy i jej kierunek, a nie odwrotnie. Biorąc pod uwagę wiek czworonoga, zupełnie inaczej pracuje się ze szczenięciem, a inaczej z psem dorosłym, borykającym się z problemami, które na tym etapie niemalże stanowią o jego charakterze. Szczenięta często korzystają z tzw. „psiego przedszkola”, gdzie uczą się podstawowych komend, utrzymywania czystości w domu, spacerów na smyczy - w skrócie: najbardziej podstawowych elementów wspólnego życia z człowiekiem. Istotną częścią pracy z nimi są także spacery socjalizacyjne, w których trakcie wspiera się pozytywne doświadczenia z innymi psami. Jako że są to młode zwierzęta, zwykle bardzo szybko się uczą i tworzą wyjątkową relację z opiekunem. 

Czy jest to możliwe w późniejszym wieku? Zdecydowanie tak! Zmiana możliwa jest na każdym etapie, a to, w jakim zakresie uda się ją wypracować i czy będzie to trwało dłużej, czy krócej, zależy od niezwykle wielu czynników. Sam psi behawiorysta zwykle nie jest w stanie przewidzieć, dokąd zajdziemy i w jakim stopniu uda się nam poradzić z danym problemem. Pamiętajmy jednak, że pies to żywa istota - ma swój charakter, temperament, przeżycia - nie na wszystko mamy wpływ.

Problematyczne zachowanie psa - na co zwrócić uwagę?

Często behawiorysta psów dopytuje o bardzo podstawowe kwestie, ponieważ nawet one mogą wpłynąć na zachowania zwierząt. Mowa tu, chociażby o diecie psa. Czy wiesz, że jeśli nie jest kompletna i zbilansowana, czyli nie dostarcza psu wszystkich niezbędnych dla niego składników odżywczych w odpowiednich proporcjach, mogą pojawić się na przykład zaburzenia nastroju [2]? Behawiorysta psów sprawdza też, czy Twój ulubieniec nie przyjmuje leków, które mogą mieć wpływ na jego zachowanie (musi w związku z tym znać metody farmakoterapii stosowane u psów). Dopytuje także o ewentualne alergie, ponieważ na przykład uporczywe swędzenie może powodować nie tylko dyskomfort, lecz także wzmożone napięcie i tym samym łatwiejszą drażliwość, objawiającą się, chociażby nadmiernym szczekaniem [2].

Co ważne, jak to zostało już wspomniane - psi behawiorysta bez naszej współpracy i zaangażowania nie będzie w stanie osiągnąć zamierzonych rezultatów. Konieczne jest przede wszystkim zaangażowanie psiego opiekuna. Potrzebne jest także wsparcie i ścisła współpraca z lekarzem weterynarii. Coraz więcej lekarzy decyduje się także na rozwój w kierunku zoopsychologii, co jest niezwykle pomocne, zwłaszcza jeśli konieczne jest wprowadzenie farmakoterapii, która może okazać się dużym wsparciem w radzeniu sobie na przykład z lękiem czy agresją psa. Nie możemy jej jednak stosować bez opieki lekarza weterynarii, którego nadzór nad procesem terapii, w tym ewentualne modyfikacje dawek, jest niezbędny [3].

Łatwo wnioskować, że wychowanie psa jest bardzo szerokim zagadnieniem. Dzięki spokojnej i spełniającej obustronne potrzeby relacji jesteśmy w stanie wspólnie z czworonogiem zbudować szczęśliwy dom. Wymaga to jednak pracy, a psi behawiorysta  może być dla nas doskonałym wsparciem!

Źródła:

  • Łapińska, J., Praca behawiorysty w schronisku dla zwierząt, Vet Personel, 4 /2015, s. 36-38 [dostęp: 05.09.2020]

http://www.zoopsychologia.com.pl/wp-content/uploads/2013/09/praca-behawiorysty-w-schronisku.pdf

  • Kłosiński, A., Behawiorysta zwierząt - zawód i pasja, Animal Expert NR 5 (Maj 2018) [dostęp: 05.09.2020]

https://www.animal-expert.pl/artykul/behawiorysta-zwierzat-praca-i-pasja 

  • Kłosiński, A., Behawiorysta poszukiwany Model współpracy behawiorysty zwierzęcego z lekarzem weterynarii, Weterynaria w praktyce  3/2013 [dostęp: 05.09.2020]

http://31.186.81.235:8080/api/files/view/35579.pdf 

Pedigree imagery
Kup online