Opiekowanie się czworonogiem niekiedy związane jest z radzeniem sobie z problemami natury behawioralnej. Jednym z nich jest lęk separacyjny u psa, który najczęściej występuje wśród młodych pupili. Objawia się on stresem i niepokojem psa podczas nieobecności opiekuna w domu i może powodować wiele niepożądanych zachowań, od nadmiernego szczekania po niszczenie mebli, a nawet próby ucieczki. Jak poradzić sobie z lękiem separacyjnym u psa? Czy lęk separacyjny u psa mija? Tego dowiesz się w tym artykule.
Czym jest lęk separacyjny u psa?
Lęk separacyjny u psa to niepokój, stres, a nawet strach, objawiający się podczas nieobecności opiekuna w domu. Na ten moment nie można mieć pewności, jakie procesy zachodzą w psychice zwierzęcia w chwili wystąpienia lęku. Możemy stwierdzić natomiast, że lęk separacyjny u psa nosi podobne znamiona, co atak paniki u ludzi. W przypadku Twojego pupila tego rodzaju niepokój może powodować destrukcyjne zachowania, takie jak niszczenie mebli, załatwianie się w domu, a nawet podejmowanie prób ucieczki z mieszkania, mogące skutkować groźnym wypadkiem np. na ulicy.
Aby zapobiec wystąpieniu lęku separacyjnego u pupila powinniśmy wdrożyć socjalizację psa i odpowiedni trening już na wczesnym etapie jego rozwoju. Jeśli natomiast stres i niepożądane zachowania związane z przebywaniem samemu w domu już się pojawiły, wiedz, że istnieje kilka różnych metod, by sobie z nimi poradzić. Poza wykonywaniem ćwiczeń, mających za zadanie ograniczyć lęk, w rozwiązaniu problemu może pomóc również wykwalifikowany behawiorysta lub lekarz weterynarii.
Jakie są przyczyny lęku separacyjnego u psa?
Nie do końca wiadomo, dlaczego u niektórych psów lęk separacyjny występuje częściej niż u innych. W przypadku adoptowanych czworonogów jedną z przyczyn może być długie rozstanie w przeszłości, które przyczyniło się do powstania traumy. Naukowcy wskazują, że innym powodem mogą być również cechy osobowościowe. Aby zapobiec pojawieniu się lęku separacyjnego u psa warto jest zwracać uwagę, czy nie zachodzą duże zmiany w rytmie dnia pupila, takie jak przeprowadzka czy nagła i przedłużająca się nieobecność bliskiej osoby z rodziny.
Jakie są objawy lęku separacyjnego u psa?
Lęk separacyjny u psa może objawiać się na różne sposoby. Poniżej znajdziesz kilka najczęstszych symptomów.
Załatwianie się w domu
Pod nieobecność opiekuna lub podczas dłuższej rozłąki z ważną osobą z rodziny niektóre psy mogą załatwiać się w domu. Jeśli jednak Twój pupil załatwia się w mieszkaniu, gdy jesteś na miejscu, przyczyną tego zachowania prawdopodobnie nie jest lęk separacyjny.
Przesadne szczekanie i wycie
Innym objawem lęku separacyjnego u psa może być szczekanie lub wycie podczas nieobecności opiekuna, szczególnie jeśli występuje zawsze, gdy czworonóg pozostaje sam w domu. To z pozoru nieszkodliwe zachowanie może nie tylko przeszkadzać sąsiadom, ale także przerodzić się w poważniejszy objaw, jeśli odpowiednio wcześniej nie zareagujesz. Skomlenie i wycie mogą mieć także inne przyczyny.
Niszczenie mebli i przedmiotów
Lęk separacyjny u psa może objawiać się niszczeniem mebli i innych rzeczy w domu podczas nieobecności opiekuna. Niepokój i panika mogą powodować żucie i gryzienie przedmiotów, framug, mebli a nawet uchwytów okiennych. Należy pamiętać, że jest to naturalny odruch czworonoga w obliczu stresu, nudy czy frustracji, jednak zachowanie to może być niebezpieczne dla zdrowia pupila i skutkować uszkodzonymi zębami i pazurami.
Chodzenie w kółko
Niepokój psa pozostawionego przez swojego opiekuna może przejawiać się nerwowym chodzeniem po mieszkaniu. Niektóre z czworonogów chodzą w kółko, a inne po linii prostej tam i z powrotem. Jeśli przyczyną takiego zachowania jest lęk separacyjny, nie występuje ono podczas obecności opiekuna w domu.
Podejmowanie próby ucieczki
Jednym z najniebezpieczniejszych symptomów lęku separacyjnego może być podejmowanie próby ucieczki przez pupila z miejsca, gdzie zostawił go opiekun. Pies może próbować przegryźć framugę drzwi lub okna, co może skutkować odniesieniem poważnej kontuzji. Jeśli natomiast czworonóg znajdzie sposób, by uciec z domu czy mieszkania, stan niepokoju i ogromnego stresu może przyczynić się do poważnego wypadku na ulicy lub groźnej interakcji z innym zwierzęciem.
Jak pomóc psu z lękiem separacyjnym?
Jeśli podejrzewasz, że Twój pies cierpi na lęk separacyjny, istnieje kilka ćwiczeń, które mogą Wam pomóc. Gdy jednak objawy są poważne, a ćwiczenia nie przynoszą poprawy, należy zwrócić się o pomoc do lekarza weterynarii lub wykwalifikowanego behawiorysty.
Jak pozbyć się lęku separacyjnego u psa? Ćwiczenia
- Trening z klatką kennelową
Klatka kennelowa przydaje się najbardziej we wczesnym etapie rozwoju psa, gdy staramy się nie dopuścić do powstania lęku separacyjnego u zwierzęcia. To bardzo przydatne narzędzie, które pozwoli Ci zapewnić czworonogowi bezpieczne miejsce, gdzie zawsze będzie czuł się komfortowo. Aby to się udało, należy sprawić, by pies kojarzył spędzanie czasu w klatce z przyjemnymi aktywnościami, np. poprzez zabawki, przysmaki i gry stymulujące mentalnie. Niektóre czworonogi lubią spędzać czas w klatce, gdy nikt na nich nie patrzy, niektóre za to odczuwają stres, gdy opiekun zniknie im z oczu. Obserwuj bacznie swojego pupila i pamiętaj, że celem nie jest trzymanie go w klatce całymi dniami, ale danie mu bezpiecznej przestrzeni, w której będzie czuł się komfortowo, gdy zostaje sam.
- Nagradzanie i wzmocnienie pozytywne
Aby wychować zdrowego pod względem mentalnym i fizycznym czworonoga bardzo ważne jest sprawienie, by czuł się w otaczającym go świecie komfortowo poprzez formowanie pozytywnych skojarzeń za każdym razem, gdy doświadcza czegoś nowego. Takim doświadczeniem jest również pozostawanie samemu w domu. Naucz swojego pupila, że taka sytuacja ma swoje pozytywne strony za pomocą wzmocnienia pozytywnego. Zacznij od pozostawiania pupila samego na krótki czas – nawet kilka minut. Następnie przed każdym wyjściem nagradzaj go jego ulubionym przysmakiem. Po pewnym czasie Twój pupil w momencie wyjścia zamiast strachu może zacząć odczuwać ekscytację. Kolejnym sposobem na zredukowanie stresu związanego z samotnością może być postaranie się, by samo wyjście z domu było bardziej rozciągnięte w czasie i nie tak nagłe. Jak to zrobić? Zanim złapiesz za klucze, wręcz mu przysmak. Albo po ubraniu płaszcza nie wychodź od razu z domu, tylko pozostań w nim jeszcze dłuższą chwilę. Takie działanie sprawi, że założenie płaszcza czy złapanie za klucze będzie kojarzone z czymś normalnym, a nie tylko z oznaką, że zaraz go opuścisz.
- Odwrażliwianie psa
Staraj się zbudować poczucie niezależności swojego psa etapami. Przyzwyczajaj go do spędzania czasu samemu, zaczynając od przebywania w innych pokojach mieszkania. Przydatne w tym ćwiczeniu może być nauczenie pupila komendy „zostań”. Możesz zacząć używać jej podczas przebywania w tym samym pomieszczeniu, a z czasem przejść do pozostawiania go samego w pokoju na kilka minut, następnie wydłużać ten czas, by stopniowo przejść do wyjścia z domu. W tym ćwiczeniu ważne jest także zachowanie spokoju i stonowanie emocji podczas powrotu, gdy Twój pupil jest bardzo podekscytowany, że Cię widzi. Jeśli w momencie powrotu do domu zobaczysz zniszczone przedmioty, meble lub inne wypadki pamiętaj, by nie karać za to Twojego psa. Krzyk i wymierzanie kar mogą tylko pogorszyć jego samopoczucie i pogłębić strach oraz niepokój związany z lękiem separacyjnym.
Jak wyleczyć lęk separacyjny u psa? Wizyta u behawiorysty i lekarza weterynarii
W przypadku zaawansowanego stadium lęku separacyjnego ćwiczenia mogą nie wystarczyć, dlatego w niektórych sytuacjach konieczna będzie wizyta u lekarza weterynarii lub zasięgnięcie porady u behawiorysty.
- Wizyta u lekarza weterynarii
W zaawansowanych przypadkach lęku separacyjnego lekarz weterynarii może przepisać leki na depresję lub środki medyczne używane w leczeniu niepokoju i ataków paniki. Należy jednak być ostrożnym w stosowaniu tej terapii szczególnie w przypadku szczeniąt i poinformować lekarza weterynarii, jeśli pupil bierze jakiekolwiek leki na inne przypadłości. Innym sposobem na poradzenie sobie z lękiem separacyjnym u psa jest stosowanie suplementów, takich jak olejek CBD, który może wpłynąć na spokojniejsze zachowanie psa i pomóc w treningu i ćwiczeniach. Pamiętaj jednak, by przed zastosowaniem jakichkolwiek suplementów skonsultować się z lekarzem weterynarii.
- Konsultacja z behawiorystą
W poważnych przypadkach lęku separacyjnego może pomóc również behawiorysta. Na czym polega terapia behawioralna? Zadaniem behawiorysty jest pomoc w znalezieniu wspólnego języka opiekunowi i czworonogowi. Bardzo ważnym elementem terapii jest także zidentyfikowanie i ustalenie przyczyn niepożądanych zachowań, następnie wspólna praca nad nimi. Proces rozpoczyna się najczęściej od przeprowadzenia wywiadu z opiekunem i obserwacji zachowania czworonoga. Terapia behawioralna obejmuje także naukę psa posłuszeństwa i podstawowych komend, a w następnych etapach opiera się na nauce samodzielności.
Lęk separacyjny najłatwiej jest wyleczyć u młodych psów, przeciwdziałając w momencie zauważenia pierwszych objawów. To moment, kiedy ćwiczenia przynoszą najlepsze rezultaty. Im Twój pies jest starszy, tym trudniej sobie z nim poradzić. Pamiętaj jednak, że w trudnych przypadkach możesz zawsze zgłosić się po pomoc do lekarza weterynarii lub behawiorysty.
